Intelligentia

Quod scripsi, scripsi!


Hay un par de palabras que me dan problemas -no tengo mis diccionarios a la mano-. Con todo aquí van los intentos de traducción de ese acróstico poético-filosófico o filosófico-poético.

Transcripción literal:

I | neptitudine materiæ coeleftis,
N | atura abfuda formæ reqvirendæ,
T | enore conftanti motus,
E | xamine contrarii motus,
L | iberatione futura ad qvietem,
L | oqvela Dei & Jofuæ ad coelum,
I | ncorporei & corporei mundi vinculo,
G | yratione inenarrabilis celeritatis feu incredibilis velocitatis.
E | verfione facili contrariorum argumentorum.
N | on diffimili officio Angelorum.
T | eftimonio Philofophiæ Ariftotelicæ,
I | ndicio & Judicio S. Sacræ,
A | utoritate humana.

Transcripción 'moderna':

I | neptitudine materiæ coelestis,
N | atura absuda formæ requirendæ,
T | enore constanti motus,
E | xamine contrarii motus,
L | iberatione futura ad quietem,
L | oquela Dei & Josuæ ad coelum,
I | ncorporei & corporei mundi vinculo,
G | yratione inenarrabilis celeritatis seu incredibilis velocitatis.
E | versione facili contrariorum argumentorum.
N | on dissimili officio Angelorum.
T | estimonio Philosophiæ Aristotelicæ,
I | ndicio & Judicio S. Sacræ,
A | utoritate humana.

Traducción casi literal:

[por la]I | neptitud de la materia celeste,
N | tura absurda requiere formas,
[por el]T | enor del movimiento constante
[y el] E | xamen del movimiento contrario,
[por la]L | iberación futura de la quietud,
L | oquela de Dios y Josué al cielo,
[de lo] I | ncorpóreo y corpóreo del mundo vínculo
G | iro inenarrable de rápida o increíble velocidad.
E | versión fácil de los argumentos contrarios,
N | o del disímil oficio de los Ángeles.
T | estimonio de la Filosofía Aristotélica,
I | ndicio y Juicio de la Sagrada Escritura,
[con] A | utoridad humana.

Traducción casi libre:

Por la Ineptitud de la materia celeste
la Naturaleza absurda formas requiere:
con el Tenor del movimiento constante
y el Examen del movimiento contrario,
por la futura Liberación de la quietud
se quereLlan Dios y Josué el cielo.
Vínculo del mundo corpóreo e Incorpóreo
inenarrable Giro de rápida e increíble velocidad.
Eversión fácil de los argumentos contrarios
-No del disímil oficio de los Ángeles-.
Testimonio de la filosofía Aristotélica,
Indicio y Juicio de la Escritura Sacra,
con Autoridad Humana.



Notas:

'Loquela de Dios y Josué al cielo' es una traducción deficiente e imperfecta, aunque quizá un poco más literal y entendible.
Opté por traducir 'se querellan Dios y Josué el cielo', tomando como complemento directo del verso 'cielo' sobre quien recae 'loquela'. Este término, actualmente tiene connotaciones netamente jurídicas, indicando una disputa postergada de común acuerdo -según lo que a las volandas pude encontrar en internet-. Como sea, la raíz viene directamente del verbo latino loquor -hablar, conversar, latamente: discutir-.

'Inenarrable Giro de rápida e increíble velocidad' es un verso también complicado, no por el significante sino por el significado.
En el original latino se utiliza la conjunción disyuntiva 'seu': 'o'. Se contrapone 'increíble' a 'rápido'. Atendiendo a la época en la que fue escrito el libro, veremos que tal disyunción es válida: mientras el movimiento para algunos observadores -los científicos- de los astros era rápido nada más -en virtud de los instrumentos de medición- para el común de los lectores del poema dicho movimiento 'rápido' devendría en 'increíble', al no poder constatar por sí mismos tal celeridad. Actualmente vemos que ambos calificativos -sobre todo en la época actual de potentes telescopios- eran el resultado directo de una observación -en distintos niveles, pero simultánea- de los fenómenos celestes, observación que comparada con las realizadas actualmente no siempre pecaban de inexactitud, pero han quedado irremediablemente superadas. Tal es la razón de que haya optado por cambiar el 'seu' por 'et', y haya cambiado el sentido del verso de una disyunción a una conjunción.
'Eversión' es una palabra inusual. Para aprehender mejor su significado básteme decir que 'Vertir' y 'Evertir' son antónimos.
Actualmente 'evertir' tiene connotación eminentemente matemática, sobre todo por la paradoja de Smale.


P. S.: No les parece que ese acróstico tiene un saborcito netamente borgeano?

Píquele al título de la entrada para ver el libro original.

Comentarios